“Atatürk’ün 20’li Yaşlarındaki Fotoğrafı” Sanılan Çizim

Sosyal Medyada Paylaşılan Görsel, Mustafa Kemal Atatürk’ün 20’li Yaşlarındaki Fotoğrafı Değil, Serdar Ceylan Adlı Ressamın Karakalem Çizimi

Mustafa Kemal Atatürk’ün 20’li yaşlarında kaydedilen bir fotoğraf olduğu sanılarak paylaşılan görsel şu şekilde:

Aslında bir fotoğraf değil karakalem çizim olduğu fersah fersah öteden anlaşılabilen görselin sosyal medyada ve haber sitelerinde “1901. Atatürk 20 yaşında” ya da “İlk defa gördüğüm Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 20’li yaşlarındaki fotoğrafı” gibi notlarla paylaşıldığı görülüyor.

Paylaşılan görsel, ressam Serdar Ceylanın Atatürk’ün (20’li yaşları değil) “çocukluk” yıllarına ait hâlini yansıtan bir karakalem çizimi. 

Serdar Ceylan çizimini 28 Nisan 2021 tarihinde Twitter profilinde “İlk paylaşımımı “sadece” tahminlerim üzerine çizmiş olduğum Atamızın çocukluk yıllarına ait halinin karakalem çalışmasıyla yapıyorum. Nacizane” notuyla paylaşılmıştı.

Görselin Atatürk’ün 20’li yaşlarını yansıttığı iddiasıyla paylaşılması sosyal medyada tepki ile karşılanmıştı.

Atatürk’ün 1902-1905 yılları arasında eğitim aldığı Harp Akademisi’nde sınıf arkadaşlarıyla görüntülendiği (orijinali günümüzde Harbiye Askeri Müzesi’nde de sergilenen) fotoğraf şu şekilde:

Zekeriya Türkmen, “Kurmay Yüzbaşı Mustafa Kemal: Selanik’ten İstanbul’a” başlıklı çalışmasında fotoğraf hakkında şu bilgiyi sunmuştu (2008. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı Yayını. Ankara. Sf: 143.):

“Harbiyeli Mustafa Kemal öğrencilik yıllarında arkadaşlarıyla (oturanlardan soldan ikinci kişi, kollarında yer alan iki çizgili sırmalı işaretler ikinci sınıfta öğrenci olduklarını gösteriyor. Mustafa Kemal’in sağında Kazım Özalp, solunda Ali Fuat Cebesoy bulunmaktadır.”

Genelkurmay Personel Başkanlığı Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayını olan “Fotoğraflarla Atatürk” (2015. Sf: 9) adlı eserde fotoğraf “Mustafa Kemal Mekteb-i Harbiye 2’nci sınıf öğrencisi, İstanbul, 1900-1901.” notuyla sunulmuştu.

Prof. Dr. Utkan Kocatürk’ün “Kaynakçalı Atatürk Günlüğü” başlıklı çalışmasında Atatürk’ün eğitim hayatı şöyle özetlenmişti:

“Kasım 1898: Atatürk’ün, Manastır Askerî İdadîsi’nden ikincilikle mezun oluşu

 

13 Mart 1899: Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadîsi’ni bitirdikten sonra İstanbul’a gelerek Harp Okulu’na girdi ve 3 senelik başarılı bir öğrenimden sonra bu okulu bitirerek Harp Akademisi’ne devam etti.

 

10 Şubat 1902: Atatürk’ün, teğmen rütbesiyle Harp Okulu’nu bitirişi ve öğrenimine Harp Akademisi’nde devam etmesi (Bazı kaynaklar bu tarihi, gün ve ay belirtmeksizin 1902 olarak vermişlerdir)

 

1903 : Atatürk’ün, Harp Akademisi’nin ikinci sınıfına geçişi ve üsteğmen oluşu

 

11 Ocak 1905: Atatürk’ün, kurmay yüzbaşı rütbesiyle Harp Akademisi’nden mezun oluş (Bazı kaynaklar bu tarihi Aralık 1904 olarak göstermektedir)”