Fotoğrafın 1955 Yılında Malatya – Arapkir Arasında Çalışan İçinde Sobası Yanan Üstünde Dumanı Tüten Yolcu Otobüsüne Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “1955 Malatya Arapkir arası içinde sobası yanan üstünde dumanı tüten bir yolcu otobüsü” notuyla paylaşılan görsel, Slobodan Sijan’ın yönetmenliğini yaptığı 1980 yapımı “Kim Şarkı Söylüyor?” (“Ko To Tamo Peva”)…
Fotoğrafın Çin ya da Almanya’da Hükümetin Benzin ve Mazota Zam Yapmasının Ardından Halkın Araçlarını Oldukları Yerde Bırakıp Gittiği Protesto Eylemine Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Çin Halk Cumhuriyeti ya da Almanya’da akaryakıta yapılan zammı protesto etmek için yüzlerce sürücünün otomobillerini bir otoyolun ortasında bıraktığı anı yansıttığı iddiasıyla aşağıdaki görselin…
Finlandiya’da Sürücülerin Karanlıkta Görmelerini Sağlamak İçin Ren Geyiklerinin Boynuzlarına Reflektif / Yansıtıcı Boya Püskürtüldüğü Doğru Görselin Finlandiya’da Arabaların Çarpmaması İçin Boynuzları Boyanan Geyiğe Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Finlandiya’da araçların çarpmasını önlemek adına geyiklerin boynuzlarının fosforla boyandığı iddiasıyla aşağıdaki görselin paylaşıldığına şahit oluyoruz. Örnek paylaşım şöyle sunulabilir:…
Fotoğrafın ABD’nin Texas Eyaletindeki 20’ye 20 Olmak Üzere Toplam 40 Şeritlik Yola Ait Olduğu İddiası Doğru Değil ABD’nin Texas eyaletindeki 40 şeritlik yola ait sanılan fotoğraf, Rusya’nın başkenti Moskova yakınlarındaki 10 şeritli yola ait fotoğraf üzerinde oynanarak oluşturulmuş. ABD’nin Texas eyaletinde bulunan 40 şeritli yola ait olduğu iddiasıyla dijital…
Dev Kazan Şeklindeki Kasanın Gaziantep’teki Bir Lokantada Bulunduğu İddiası Doğru Değil Gastronomik varlık açısından oldukça zengin ve özgün bir yapıya sahip olan Gaziantep’ten bir lokantanın kasasına ait olduğu sanılarak aşağıdaki fotoğrafın yaygın şekilde paylaşıldığına şahit oluyoruz. Sipariş alınan ya da hesabın ödendiği restoran bölümü görselini Gaziantep’ten bir…
Videonun ABD’nin Kaliforniya Eyaletinde Bahçede Bırakılan Pizzayı Alıp Göğe Uçan Martının Pizzanın Sahibi Tarafından Kaydedildiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Bir martının, bahçede masa üzerindeki pizza kutusundaki pizzayı alıp havada uçarken görüntülendiği anı yansıttığı sanılarak paylaşılan video dijital düzenleme ile oluşturulmuştu. Viral şekilde paylaşılan ancak bilgisayar ortamında düzenlenen…
Fotoğraftaki Pençe El İşaretinin Türkiye’nin 5 Savaş Pilotu Tarafından Yapıldığı İddiası Doğru Değil “Bu hareket Türkiye’nin en iyi 5 savaş pilotu tarafından yapıldı. Bu mesaj tüm dünyaya gelsin!” notuyla sosyal medyada paylaşılan 5 savaş uçağının pençe el hareketini yansıtan görsel aslında gerçek değil, Alexander Zienko’nun “Aviahand” adlı dijital çalışması.…
Fotoğraftaki Toplu Konutların Suriyeli Sığınmacılar İçin Türkiye’de ya da Suriye’de İnşa Edildiği İddiası Doğru Değil “Türk milletinin parasıyla Suriye’de yapılan evler” notuyla sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar Suriye’den değil Konya’nın Meram ilçesinden. Fotoğraftaki konutlar Suriyeliler için değil, Bozkır Barajı’nın açılmasıyla sular altında kalacak Dedemli köyü sakinleri için inşa edildi. …
Fotoğrafın Finlandiya Başbakanı Sanna Marin’in Metal Müzik Grubu Amblemi Taşıyan Tshirt Giydiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Finlandiya Başbakanı Sanna Marin’in giydiği siyah düz tshirt üzerine yapılan montaja değineceğiz… Fotoğraf sosyal medyada “Finlandiya Başbakanı Sanna Marin’in tarzı sosyal medyada gündem oldu” notuyla paylaşılmıştı. Finlandiya Başbakanı…
HaRFiyat Değil, HaFRiyat! Genellikle inşaat faaliyetleri içerisinde kullanılan toprağı kazma, kazı gibi eylemleri tanımlamak amacı ile kullanılan ifadenin doğru biçimi “hafriyat” şeklindedir. “Hafriyat” kelimesinin “harfiyat” olarak kullanımı hatalıdır. Harfiyat kelimesinin Türkçemizde bir anlamı bulunmamaktadır. Hayatımızın her döneminde farkında olmadan birçok sözcüğü olduğundan farklı şekilde telaffuz edebiliyoruz. Bu yazımızda da…
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) California eyaletinde bulunan Sekoya Ulusal Parkı (Sequoia National Park) dev sekoya (sequoia) ağaçlarına ev sahipliği ile ünlü bir lokasyon. Bu millî parktaki “Dev Orman” (“Giant Forest”) adı verilen bölümde bulunan “General Sherman” adlı sekoya ağacı 85 metre boyuyla 25 metrelik gövde çapıyla dünyanın en büyük…
Paylaşılan Görsel San Francisco’daki Gerçek Bir Caddeyi Yansıtmıyor Sosyal medya kullanıcılarının Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletinin kuzeyindeki San Francisco şehri ile ilgili paylaşımlarında yer verdiği bir fotoğrafa değineceğiz… Inception’dan bir sahneyi andıran, San Francisco’da çekilen 2 karenin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bu görsel aslında Tristan Zhou adlı fotoğrafçının dijital…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Siyam İkizleriyle Görüntülendiği Fotoğrafa Kılıç Dijital Müdahale İle İlave Edilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyam ikizleriyle görüntülendiği fotoğraf karesine mizahî bir yaklaşımla yapılan montaj, aradan geçen zamana rağmen hâlâ gerçek sanılıyor. Örnek paylaşımlar: “Siyam ikizlerini kılıçla ikiye ayırdığı fotoğraf gibi bakıyorum ben…
Sosyal Medyada Paylaşılan Görselin Alçak Uçuş Yapan Ukraynalı Pilotun Savaş Uçağıyla Yoldaki Sokak Levhasına Çarptığı Anı Yansıttığı İddiası Doğru; Ancak 2020 Yılından Görselin 24 Şubat 2022 Tarihinde Başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı İle Bir İlgisi Bulunmuyor Rusya’nın Ukrayna’yı işgal harekâtı sürecinde Ukraynalı pilotların radara yakalanmamak adına alçak uçuş yaptığı esnada yol…
İnsan silüetini yansıttığı iddiası ile paylaşılan görsel aslında gerçek değil. Söz konusu görsel Natalia Livitchuck adlı sanatçı tarafından oluşturulan akrilik çalışmasına dayanıyor.
“Ayetel Kürsi Kavşağı” Tanımıyla Sosyal Medyada Paylaşılan Trafik Kazalarının Kıl Payı Önlendiği Yoğun Kavşak Videosu Görsel Efekt İçeriyor “Okunmuş dört yol ağzı”, “Yasin-i Şerif kavşağı” ya da Ayet-el Kürsi kavşağı” gibi notlarla sosyal medya platformlarında paylaşılan videonun arka planına değineceğiz… https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1172584625673256962 Videonun İzlesene’ye “Dört yol ağzı trafikte…
Doktorlar Hakkındaki Metin Bülent Eczacıbaşı’ya Değil Yılmaz Özdil’e Ait Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı’ya ait sanılarak “Mesleğin doğuştan çekiciliği var” cümlesiyle başlayan ve “BÜLENT ECZACIBAŞI’NDAN TOKAT. Anlayana elbette” notuyla paylaşılan metin aslında Yılmaz Özdil’in 1 Şubat 2018 tarihli “Türk Tabipler Birliği” başlıklı köşe yazısı. Yılmaz Özdil’in Sözcü…
Videonun Telefonda Vefat Eden Sahibinin Videosunu Gören Kedinin Tepkisini Yansıttığı İddiası Doğru Değil Gün geçmiyor ki kurgu hikâye uydurmada ya da paylaşmada mahir olan etkileşim avcısı sosyal medya kullanıcıları gerçeği yansıtmayan bir içeriği aktarmış olmasın. 2018 yılında haber sitelerinde, internet forumlarında ve sosyal medyada büyük ilgi çeken, yaşamını yitiren…
Fotoğrafın 1920 Yılında İşgal Altındaki İstanbul’da İngiliz Askerlerinin Medrese Öğrencilerinin Üzerini Aradığı Ana Ait Olduğu İddiası Doğru Değil İstanbul’un işgal altında olduğu yıllarda İngiliz askerleri tarafından sivil halka yönelik üst aramasını yansıttığı iddiasıyla sosyal medyada, internet sitelerinde ve forumlarda paylaşılan görsel şu şekilde: İnternet forumlarında “işgalci ingiliz…
Paylaşılan Videoda Canlı Bir Yaratık Değil, Sanatçı Monir Molavyzadeh’in Oluşturduğu Hareketli Kukla Görülüyor Kur’an-ı Kerim’i yırtan kızın bir yaratığa dönüştüğü iddiasını hatırlatan (“insan suretli kurt” ya da “insana benzeyen yaratık” gibi vurgularla paylaşılan) görüntü şu şekilde: https://twitter.com/memiselfandi75/status/1497692698286952452 Türkçemize “Bu şeye Saint Germain des Près’de rastladım, doğası hakkında…