Görseldeki Diş Üzerine Roma’daki Kolezyum’un İşlendiği İddiası Doğru Değil İnternet sitelerinde, forumlarda ve sosyal medyada paylaşılan İtalya’nın Roma şehrinde bulunan tarihî yapı Kolezyum’un (Colosseum) üzerine işlendiği dişe ait sanılarak paylaşılan görsel şu şekilde: Görsele dair hatalı aktarım sunan sosyal medya paylaşımlarından örnekler şöyle sunulabilir… “gerçek bir…
Fotoğraftaki Kişilerin Şapka Takmadıkları İçin CHP Tarafından Asılarak İdam Edildiği İddiası Doğru Değil Daha önce şapka takmadığı için asıldığı kişilere ait olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraflara Malumatfurus.org’da değinmiştik (“Şapka Takmadığı İçin İdam Edilen Kişilere Ait Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Fotoğraflar” başlıklı derlememize de göz atabilirsiniz). Benzer şekilde sosyal medyada (Cumhuriyet…
Fotoğraftaki Erkeğin Hamile Eşi Peşin Ödeme Yaptığı Fotoğraf Çekimini Reddettiği İçin Kendisinin Poz Verdiği İddiası Doğru Değil Fotoğraf çekimine katılmak istemeyen hamile eşi yerine peşin ödemesinin yanmaması için kendisi poz vermeyi tercih eden baba adayına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraflara değineceğiz… Sosyal medyada ve haber sitelerinde bahse konu iddiayla…
Fotoğrafın İstanbul Haliç Üzerinde Fırtınanın Görüntülendiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Süleymaniye’den Haliç manzarası üzerinde fırtınanın görüntülendiği anı yansıttığı sanılan görsele fırtına konsepti Brent Shavnore tarafından eklenmiş. Fırtınalı bir İstanbul akşamına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan Süleymaniye Camii ve Haliç manzarası aslında dijital düzenleme içeriyor. Montaj fotoğrafı aktaran…
Fotoğrafın 1955 Yılında Bir Kadının Doğu Almanya’dan Batı Almanya’ya Sınırdaki Kolluğu Geçerek Sığındığı Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Berlin şehrini Doğu ve Batı Almanya arasında ortadan 2’ye bölen 46 km uzunluğundaki Berlin Duvarı’nın 13 Ağustos 1961 tarihinde inşasına başlanmadan 6 yıl önce 1955 yılında Doğu Almanya’da komünizmden kaçan bir…
Fotoğrafın 2021 Yılı Kasım Ayında Kaydedilen Bir Tanzim Satış Kuyruğunu Yansıttığı İddiası Doğru Değil 2019 yılında gıda fiyatlarında yaşanan yükselişin etkisiyle yerel idareler eliyle gerçekleştirilen indirimli gıda satışları sürecinde kuyrukta bekleyen vatandaşların görüntülendiği fotoğraf, enflasyondaki yukarı yönlü hareketin etkisiyle güncel olduğu iddiasıyla tekrar dolaşıma sokulmuş. Tanzim satış kuyruğunda bekleyen…
Konya’da Yükselen Kurları Protesto Etmek İçin Cebindeki Doları Yakmak İsteyen Bir Vatandaşın Gasp Edildiği İddiası Doğru Değil Döviz kurlarındaki tarihî yüksek seviyelerin görüldüğü süreçte Konya’da döviz kurlarındaki yükselişi protesto için cebinden cebinden yakmak için dolar çıkaran vatandaşın gasp edildiği iddia edilmişti. İddia, İnci Sözlük, Ajans Muhbir, Conflict, Haber gibi profillerin…
Paylaşılan Fotoğrafın Viyana’da Gerçekleşen Aşı Karşıtı Mitinge Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Fotoğraf, 1991 Yılında Rusya’da Gerçekleştirilen Mitingden Geçtiğimiz gün Malumatfurus.org’da “Avusturya’da Covid-19 Kısıtlamalarına Karşı Gerçekleştirilen Protestoya Ait Sanılan Video” başlıklı yazımızda Avusturya’da Covid-19 vakalarındaki artış karşısında alınan kısıtlama kararlarına karşı gerçekleştirilen protesto eylemlerinden olduğu iddiasıyla paylaşılan videonun aslında…
Fotoğrafın Marilyn Monroe ve John F. Kennedy’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil, Alison Jackson Adlı Sanatçının Benzer Modeller Kullandığı Fotoğraf Koleksiyonundan Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) 35. Başkanı John Fitzgerald Kennedy (29 Mayıs 1917-22 Kasım 1963) ile ünlü ABD’li oyuncu ve model Marilyn Monroe’nun (Norma Jeane Mortenson) (1 Haziran 1926-4…
Videonun Anne Tilkinin Avustralya’daki Yangında Annelerini Kaybederek Öksüz Kalan Yavru Koalaları Sütüyle Beslediği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Avustralya’da 2019 yılı Haziran ayında başlayarak 240 gün süren orman yangınlarının akabinde sosyal medyada dolaşıma giren asılsız iddialardan biri dişi tilkinin anneleri yangında yaşamını yitiren koalaları emzirdiği anı yansıttığı sanılan…
Fotoğrafın Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan Dünya’da Gün Batımını Yansıttığı İddiası Doğru Değil Uluslararası Uzay İstasyonu’nda NASA tarafından kaydedildiği sanılan görseli konu edineceğiz… Söz konusu görsel, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan Dünya’da gün batımının görüntülendiği iddiasıyla sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılmıştı. Evreni Merak Ediyoruz: “Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan görüntülenen Dünya’da harika…
Ağzında Musluk Bulunan Heykelin Almanya’ya Kaçırılan Bergama Zeus Tapınağı’nın Türkiye’de Kalan Bir Parçası Olduğu İddiası Doğru Değil Tarihî eserlerin gerektirdiği şekilde korunamaması ya da skandal ölçüde başarısız şekilde gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ardından sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılan bir iddiayı konu edineceğiz. Berlin’de bulunan Bergama Zeus Tapınağı’nın Türkiye’de kalan parçası…
Gana’da Evli Çiftlerin Boşanmak İçin Mahkemeye Gittiklerinde Geleneklere Göre Evlendikleri Günkü Gibi Giyinmek Zorunda Oldukları İddiası Doğru Değil Gana’da boşanmak için mahkemeye gidildiğinde geleneklere göre evlenildiği günkü gibi giyinmek zorunda olunduğu yönünde yanlış bir “bilgi”, “bilgi” aktardığı iddiasıyla faaliyet gösteren sosyal medya profilleri öncülüğünde yayılagelmekte. Hatalı aktarım içeren…
Fotoğrafın Hapis Cezası Kamu Hizmetine Çevrilen İtalya’nın Eski Başbakanı Silvio Berlusconi’nin Temizlik Yaparken Görüntülendiği Ana Ait Olduğu İddiası Doğru Değil İtalya’da vergi kaçırdığı’ ve yolsuzluğa karıştığı gerekçesiyle 4 yıllık hapis cezasına çarptırılan ancak daha sonra bu cezası zorunlu sosyal hizmete çevrilen eski Başbakan Silvio Berlusconi’nin huzurevinde yerleri süpürürken görüntülendiği…
Fotoğrafın Atatürk’ün Üzerinde Bir Kedi İle Birlikte Uyuduğu Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Mustafa Kemal Atatürk’ü bir kediyle birlikte dinlenirken / uyurken gösterdiği sanılarak sosyal medyada paylaşılan fotoğraf aslında dijital düzenleme içeriyor. Atatürk’ün 25 Temmuz 1935 tarihinde Florya’da dinlenirken / uyurken kaydedilen fotoğrafa kedi sonradan montajlanmış. Fotoğrafın…
Videonun Avustralya’da Yerlilerin Aşılamaya Gelen Ekiplere Oklarıyla Verdiği Tepkiyi Yansıttığı İddiası Doğru Değil Avustralya’daki yerli halkın COVID-19 aşılarını zorla uygulamaya çalışan yetkililere karşı kendilerini ok ve yaylarla savunduğunu gösterdiği sanılarak paylaşılan video aslında koronavirüs salgını henüz ortada yokken Brezilya’da 2019 yılı Mart ayında kaydedilmiş. Bahsi geçen videoyu yerlilerin aşılama…
Görselin National Geographic tarafından yılın fotoğrafı seçildiği iddiası doğru değil.
Bardak / kupa koleksiyoncusunu ziyaret eden bir film ekibinin boomcusunun sakarlığıyla, sergilenen tüm fincanların kırıldığı görüntü aslında Wimpy Mugs adlı marka için 2009 yılında Güney Afrika’da yayınlanan bir reklâm. Wimpy adlı markanın yeni kahvaltı koleksiyonunun tanıtımı için “Wimpy: Kupa Koleksiyoncusu” başlığıyla bahse konu reklâm hazırlanarak yayına konmuştu.…
Droneların Havada Top Oynadığı Video Dijital Efekt İçeriyor Sosyal medyada “top sektiren drone’lar” notuyla gerçek sanılarak paylaşılan video aslında dijital müdahale içeriyor. Video: https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1447130654962069509 Söz konusu videonun kaynağı Hamid Ebrahimnia adlı görsel efekt uzmanının 26 Şubat 2021 tarihli sosyal medya paylaşımı. https://www.instagram.com/p/CLwdEEYA9Bd/ Droneların…
Paylaşılan Görselin NASA Tarafından Görüntülenen Güneş Yüzeyinin En Net Fotoğrafı Olduğu İddiası Doğru Değil Güneş yüzeyini net şekilde gösterdiği ve ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından kaydedildiği iddiasıyla aşağıdaki görselin sosyal medyada paylaşıldığı görülüyor. Paylaşımlar şöyle örneklenebilir: “Güneş yüzeyinin görüntülenen en net fotoğrafı buymuş.…
