“Bir Ülkede Aynı Terör Örgütü 40 Yılda Bitirilmediyse, Sizi Yönetenler O Örgüttendir” Sözünün Jül Sezar’a Ait Olduğu İddiası Doğru Değil
Roma İmparatorluğu diktatörü Gaius Jül Sezar’a (Julius Caesar – (MÖ 100 – MÖ 15 Mart 44)) ait olduğu iddiasıyla paylaşılan “bir ülkede aynı terör örgütü 40 yılda bitirilmediyse sizi yönetenler o örgüttendir” sözünü ele alacağız.
Tunç Saraçoğlu “Nemrut’un Ateşi” adlı kitabında (Sf: 258), Mehmet Ünal Taşpınar Afyon Prestij’deki “Özlü Sözler – 2” başlıklı 20 Temmuz 2016 tarihli yazısında bu hatalı atfa yer vermiş.
Bahsi geçen söz, Jül Sezar’ın resmi ile birlikte de servis edilmişti.
“Bir ülkede aynı terör örgütü 40 yılda bitirilmediyse sizi yönetenler o örgüttendir” sözünün Jül Sezar’a ait olduğu iddiası doğru değil.
Türkçe dışı kaynaklarda bu yönde bir atıf yer almıyor.
2015 yılı öncesinde sanal alemde izine rastlanamadığı görülen sözün Jül Sezar’a ait olduğuna dair bir emare mevcut değil.
PKK terör örgütünün faaliyete geçtiği süre nazara alındığında “40 yıl” atfının bu süreç dikkate alınarak yapıldığı ve sözün Jül Sezar’a uydurularak atfedildiği ileri sürülebilir.
Jül Sezar’ın yaşadığı milâttan önce 1. yüzyılda bu sözü sarf edebileceği bir “terör örgütü tanımı” bulunmuyordu.
“Büyük korku, dehşet, tedhiş, korku ve yıldırmaya dayalı yöntem” anlamına gelen “terör” sözcüğü, Fransızca “terreur” sözcüğünden Türkçemize geçmiştir. Terör kelimesinin kökeni Latince “titreme, korku” anlamına gelen ” terrrêre” sözcüğüne dayanmaktadır (Süer Eker (2006). “Terör Örgütlerinde Dil Kullanım ve Terörist Söylemlerin Dil Bilimsel Yöntemlerle Meşrulaştırılması”. I. Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu). Latince “terror” sözcüğünün, “titremek, korkmak” anlamını haiz “terrere” fiilinden “+or” ekiyle türediği belirtilmektedir.
Örneğin, William Shakespeare (1564-1616) “Julius Caesar” adlı oyununda Jül Sezar’a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden Marcus Junius Brutus’un ağzında Sezar’a saldırının arkasındaki bir diğer kişi olan kayınbiraderi Romalı senatör Gaius Cassius Longinus’a sarf ettirdiği bir cümlede “terör” sözcüğünü şöyle kullanmıştı:
“There is no terror, Cassius, in your threats,
For I am armed so strong in honesty
That they pass by me as the idle wind. ”
“Korkutmalann boşuna, Cassius, korkmam:
Dürüstlüğüm öyle bir zırh ki benim,
Savurduğun şimşekler yumuşak yeller gibi
Geçer üstümden, duymam bile.”
(Perde IV, Sahne III)
Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu
Terör kavramı, Yunan tiyatrosunda “trajedi” izleyicilerini kaplamış korku durumunu tanımlamak için Aristo (MÖ 384-322) tarafından kullanılmıştır (Sertaç Hami Başeren (2006). “Kavramsal Özellikleri İle Terörizm (Tarihi ve Hukukî Boyutları İle)”. Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu. Genelkurmay Basımevi. Ankara).
Terör terimi, siyasî anlamda ilk kez 1789 Fransız devriminde Montagnardların kurduğu korku rejimi için kullanılmıştır. İlk defa Dictionnarire de I’Academie Française’nin 1789 yılında yayınlanan ekinde rastlanmaktadır. Fransız Devrimi sonrasında kurulan dehşete dayalı 5 Eylül 1793 ile 27 Temmuz 1794 arasındaki dönem “terör rejimi” olarak adlandırılmaktadır (B. Zakir Avşar (1992). Kitle İletişim Araçları ve Terör. Kamer Yayınlar. Sf: 88).
Uluslararası hukuk literatürüne ilk girdiği dönemde devletin uyguladığı şiddet ve korku yöntemini ifade etmek için kullanılan terör kavramı, zaman içerisinde devlete karşı başvurulan şiddet eylemlerini tanımlar hâle bürünmüş.
Bazı kaynaklarda tarihteki ilk terör örgütü olarak köktenci Yahudi politik örgütünün (Zealots) alt kolu olarak M.S. 66-73 yılları arasında Filistin’de faaliyet gösteren “Sicariiler” ya da Hasan bin Sabbah tarafından 1090 yılında Alamut Kalesi’nde kurulan dinî tarikat ve siyasî örgüt olan “Haşhaşîler” zikredilmektedir.
Kapak Görseli: Roma’daki Jül Sezar Heykeli / Zoey Johnson
