Category

Doğrulama / Yanlışlama

Category
Fotoğrafın Albert Einstein'ı Atom Bombası Testi Esnasında Bisiklet Sürerken Gösterdiği İddiası Asılsızdır

Fotoğrafın Albert Einstein’ı Atom Bombası Testi Esnasında Bisiklet Sürerken Gösterdiği İddiası Doğru Değil Albert Einstein’ın Nevada’daki bir nükleer bomba testi esnasında bisiklet sürerken çekildiği öne sürülen fotoğraf montajlanmıştır. Bahsi geçen fotoğraf, Einstein’ın bisiklet sürerken 1933 yılında çekildiği bir fotoğraf ile 1962 yılında Nevada’da yürütülen Operation Sunbeam adlı nükleer testten fotoğrafın…

“Ve İnsanlar Evde Kaldılar” Başlıklı Şiiri Kathleen O’Meara’nın (156 Yıl Önce) 1864 Yılında Yazdığı İddiası Doğru Değil “Ve insanlar evde kaldılar” (“And the people stayed home”) başlığıyla paylaşılan şiir iddia edildiği şekilde 1864 yılında değil 2020 yılında yazıldı. Paylaşılan dizeler 1839-1888 yılları arasında yaşamış bulunan Kathleen O’Meara’ya değil; hâlihazırda ABD’de…

Coca-Cola’nın Tersten Okunuşunun “Muhammed’e Hayır, Mekke’ye Hayır” ya da “Allah Yok Din Yalan” Anlamına Geldiği İddiası Doğru Değil Ünlü içecek markası Coca-Cola’nın logosunun tersten okunduğunda “Muhammed yok, Mekke yok” ya da “Allah yok din yalan” anlamına geldiği iddiası gerçek dışı. Coca-Cola’nın tersten yazılışı herhangi bir anlam taşımıyor. Din İşleri Yüksek…

çinliler kuran

Videonun Çin’de Koronavirüs Salgınından Sonra Kuran Yasağının Kalkması Nedeniyle Dağıtılan Kuran’a Eriştiği İçin Sevinen Çinlileri Gösterdiği İddiası Doğru Değil Koronavirüs salgınının nedeniyle İslâm dinine yönelimin yoğunlaştığı iddiasıyla birçok görüntünün bağlamından kopartılarak sosyal medyada paylaşıldığını daha önce aktarmıştık. Örnekleyecek olursak, koronavirüs salgınının etkisiyle; İtalya’da halkın tekbir getirmeye başladığı, İtalya’da bir…

sahibinden ev satışı yasak

Sahibinden.com ve Hurriyetemlak.com Gibi Emlak Satış Sitelerinde Sahibinden Ev İlanı Vermenin Yasaklandığı İddiası Doğru Değil “Sahibinden satılık / kiralık ev ilanı vermek yasaklanıyor! 25 bin TL para cezası var” şeklinde aktarılan iddia, taşınmaz alım ve satımına aracılık edenler için yürürlükte olan yasağı içeren yönetmelik üzerinde yapılan yürürlük tarihi değişikliğinin yanlış…

Videonun Hollanda’da Camiye Saldırdıktan Sonra Olay Yerinden Kaçarken Kendisine Araba Çarpan Irkçıya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil, Video Polonya’dan, Saldırıya Uğrayan Mekan Cami Değil Sosyal medyada “Hollanda’da camiye saldıran bir kafirin hazin sonu. İlahi adaletin nasıl tecelli ettiğini kendi gözleriniz ile görün.”, “camiye saldıran Hollandalının sonu”, “camiye saldıran kişinin…

aşk kalp

“Beğendiğiniz Bedenlere Hayalinizdeki Ruhları Koyup Adına Aşk Diyorsunuz” Sözünün Shakespeare’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil William Shakespeare’in  Othello adlı eserinde geçtiği sanılan “beğendiğiniz bedenlere, hayalinizdeki ruhları koyup, bunu aşk sanıyorsunuz” sözünün kaynağı aslında Civan Canova tarafından 2005 yılında kaleme alınan “Ful Yaprakları” adlı oyundur. Bugünkü incelemenin konusu İngiliz şair…

Ahmet Özal'ın "Babamı X Öldürdü" çıkışlarına mizahi bir yaklaşımla oluşturulmuş "Babamı koronavirüs öldürdü" alt bantlı görsel

* Kapak görseli montajdır Montaj Alt Bant (KJ) Görsellerine Karşı Ne Kadar Dikkatliyiz? Özellikle son yıllarda TV kanallarının kullandığı KJ olarak bilinen alt bantların sosyal medyada mizahî maksatla ya da tamamen yanlış algı oluşturmak niyetiyle montajlanarak paylaşıldığı hepimizin malumu. Haber kanallarına ait ekran görüntülerindeki alt bantların montajlanarak servis edilmiş…

aamir khan yardım

Aamir Khan’ın Koronavirüs Salgını Nedeniyle Muhtaç Kalanlara 1 Kg Un Çuvalı İçinde 15.000 Rupi Para Yardımı Yaptığı İddiası Doğru Değil Aamir Khan, Instagram hesabında paylaştığı hikâye ile muhtaç insanlar için 1 kilo un çuvalının içine de 15 bin rupi (1.375 TL) para koyduğu iddiasını yalanladı. Aamir Khan’a atfedilen yardım söylentisinin…

koronavirüsü önleyen maddeler

SALGININ BAŞLANGICINDAN BU YANA KORONAVİRÜSÜ ÖNLEDİĞİ İDDİA EDİLEN MADDELER / UYGULAMALAR / HURAFELER Koronavirüs salgını (Covid-19) yanlış bilgi salgınına da yol açtı ve “pandemi” adeta bir infodemi”ye dönüştü. Salgının yayılmaya başladığı ilk günlerde yanlış bilgi çılgınlığının merkezinde koronavirüs hastalığına karşı iyi gelen besin ve uygulamalar yer aldı. Salgınının başından bu…

Can Dündar Ben Hayatımda Şiir Yazmadım

Bir “Can Dündar Şiirleri” İncelemesi Can Dündar, Ozguruz20.org adlı internet sitesinde yayınlanan “Web devlerine çağrı” başlıklı 4 Mayıs 2020 tarihli yazısında, hayatında hiç şiir yazmadığını, atfedilen şiirlerin aslında kendisine ait olmadığını belirterek bu yanlış bilgiyi düzeltmek ve kendisine isnat edilen şiirleri sildirmek için çabaladığını belirtmişti. Can Dündar’ın köşe yazılarının şiir…

koronavirüs doktor

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Mehmet Acet’in Koronavirüs Salgınının Genel Yayılımının Sona Erdiği Yönündeki Demeç İsnadını Tekzip Etmiş Yeni Şafak Gazetesi yazarı Mehmet Acet, “İçişleri Bakanı Soylu: Genel yayılım bitti ama tedbirlerimize devam edeceğiz” başlıklı 2 Mayıs 2020 tarihli yazısında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun  koronavirüs salgınının genel yayılımının bittiği yönünde bir…

A Haber Tarafından “Yarım Dolar 3,52 TL” Şeklinde Bir Alt Bant (KJ) Kullanıldığı İddiası Doğru Değil A Haber’in “yarım dolar 3,52 TL” alt bandı (KJ) kullandığına dair paylaşılan görsel montaj. Görselin kaynağı A Haber’de 11 Eylül 2017 tarihinde yayınlanan Hilal Özdemir’in sunduğu “Ekonomi Bülteni” adlı program. Anılan yayında “Türkiye Ekonomi…

Bolu'da İmam Nikahıyla Evlendirilen 11 Yaşındaki Sekiz Aylık Hamile Kız Çocuğu

Fotoğrafın Bolu’da İmam Nikahıyla Evlendirilen 11 Yaşındaki Sekiz Aylık Hamile Kız Çocuğuna Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Bolu’da imam nikahıyla evlendirilen sekiz aylık hamile 11 yaşındaki kız çocuğuna ait olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraflar Brezilya’da bir hastanede yatan karaciğer hastası Sandy isimli küçük kıza ait. Fotoğraflar 2016 yılından.  Görüntüdeki Sandy’nin karnındaki…

kızının gözleri önünde idam edilen

İran’da Majid Kavousifar’ın Kızının Gözleri Önünde İdam Edildiği ve İnfazının Öncesinde Kızına El Sallarken Görüntülendiği İddiası Doğru Değil Majid Kavousifar’ın İran’da 2 Ağustos 2007 tarihinde halka açık şekilde gerçekleştirilen idamını 4 yaşındaki kızı ya da yeğeninin izlediği, Majid Kavousifar’ın da bu durumu bir oyuna ya da eğlenceye çevirmeye çalıştığı iddiası…

simpsons mao zedong

Simpsonlar (The Simpsons) Adlı Komedi Animasyon Dizisinin Kuzey Kore Lideri Kim Jong-Un’un Vefatını Tahmin Ettiği İddiası Asılsız Simpsons adlı diziden paylaşılan görüntüler Kuzey Kore’den değil ve Kim Jong-un ile bir ilgisi bulunmuyor. Paylaşılan cenaze görüntüsü Simpsonların 13 Mart 2005 tarihinde yayınlanan “Goo Goo Gai Pan” adlı 16. sezon 12. bölümünden.…

cami ismi 4 büyük melek

CAMİ Sözcüğünün İslâm Dinine Göre 4 Büyük Meleğin (Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil) Baş Harflerinden Oluştuğu İddiası Asılsız Câmi kelimesinin Cebrail (جبرائيل), Azrail (عزرائيل), Mikail (ميكائيل)ve İsrafil (إسرافيل) meleklerinin baş harflerini (Türkçe okunuşunda) içerdiği aşikâr. Ancak, kelimenin meleklerin isimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olduğu iddiası gerçek dışıdır. Câmi, kökeni Arapça…

Koronavirüs Şekline Benzer Dolu Yağışı Gerçekleştiği İddiası Doğru Koronavirüs Şeklinde Dolu Yağdırılacağı İddiası Asılsız Yemen’de koronavirüs şeklinde dolu yağdığı iddiasıyla paylaşılan fotoğraflar aslında adı geçen ülkeden değil. Koronavirüse benzer şekilde devasa büyüklükte dolu yağışının gerçekleştiği iddiası doğru. Koronavirüsün şekline benzer dolu yağışı salgından bağımsız şekilde (geçmişte ve günümüzde) gözlemlenebilen bir…

henry kissenger

Henry Kissenger’ın “Eğer Savaş Tamtamlarını Duymuyorsanız Sağırsınız Demektir” İfadeleriyle 3. Dünya Savaşı’nın Yakın Olduğunu Söylediği İddiası Asılsız Henry Kissenger’a ait sanılan 3. Dünya Savaşı’nın yakın olduğuna dair sözler, The Daily Squib isimli hiciv içerikli haberler yapan sitede 2011 yılında, “Eğer savaş tamtamlarını duyamıyorsanız, sağır olmalısınız”  (Henry Kissinger: “If You Can’t…

koronavirüs coronavirus

Nobel Ödüllü Japon Profesör Tasuku Honjo’nun Koronavirüsün Doğal Olmadığını ve Çin Tarafından Üretildiğini Söylediği İddiası Asılsız Nobel ödüllü Japon bilim insanı Tasuku Honjo, Wuhan Viroloji Enstitüsü’nde çalışmadı, koronavirüsün “icat edildiğini” ya da “insan yapımı” olduğunu söylemedi. Bu asılsız iddianın kökeni Prof. Honjo’yu taklit eden bir Twitter profiline dayanıyor. Nobel Ödülü…