Category

Doğrulama / Yanlışlama

Category

Çin’de Atatürk’ün Hayatının Zorunlu Ders Olarak Okutulduğu İddiası Doğruyu Yansıtmıyor Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatının Çin Halk Cumhuriyeti’nde ders olarak okutulduğu iddiası doğru değil. Çin’de Atatürk’ün hayatı tek başına ders olarak okutulmuyor, bir dersin içerisinde sadece bir alt bölüm olarak işleniyor. Çin Halk Cumhuriyeti’nde Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatının (zorunlu) ders…

"Şu Mektepler Olmasa Maarifi Ne Güzel İdare Ederdim"

“Şu Mektepler Olmasa Maarifi Ne Güzel İdare Ederdim” Sözünün Sahibi ve Söylenme Amacı İddia Edildiği Gibi Değil “Şu mektepler olmasaydı, ben bu maarifi ne güzel idare ederdim” sözünün sahibinin belli olmadığı değerlendirilmektedir. “‘Şu mektepler olmasaydı, ben bu maarifi ne güzel idare ederdim’ sözü kime ait?” sorusu aslında oldukça karmaşık…

savas

İnönü Savaşlarının Gerçekleşmediği İddiası Doğru Değil 6-11 Ocak 1921 tarihleri arasında Birinci İnönü Muharebesi’nin, 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihleri arasında ise II. İnönü Muharebesi’nin gerçekleştiği hususu resmî belgeler ve tanıklıklar ışığında bir hakikattir. Batı Cephesi Komutanlığı personelinin kendi içinde yaptığı telgraf yazışmaları, savaşın akabinde ordu içinde iletilen tebrik telgrafları, Genelkurmay kayıtları,…

Atatürk’ün Heron / ANKA Projesi Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Bilgiler ve Görseller Asılsız Mustafa Kemal Atatürk’ün bir ANKA / Heron projesi olduğu iddiasıyla paylaşılan bilgiler ve görseller uydurma ve montaj ürünüdür. Evet, Mustafa Kemal Atatürk havacılığa önem vermiştir. Söylem ve eylemlerinde verdiği önemin örnekleri görülebilir. Ancak, Atatürk’ün bir ANKA/heron projesi…

“Ana Gibi Yâr, Bağdat Gibi Diyar Olmaz” Atasözünün Aslının “Ane Gibi Yâr, Bağdat Gibi Diyar Olmaz” Olduğu İddiası Doğru Değil “Ana Gibi Yar Bağdat Gibi Diyar Olmaz” atasözünün aslında “Ane Gibi Yar, Bağdat Gibi Diyar Olmaz” olduğu iddiası yanlış bilgiye dayanıyor. Bağdat yolu üzerinde Ane adlı bir yer vardır. Fakat,…

Marie Antoniette’in “Ekmek Bulamıyorlarsa Pasta Yesinler” Dediği İddiası Doğru Değil Fransız Devrimi’ne doğru süreçte halkın yaşadığı gıda sıkıntısı karşısında Fransa Kraliçesi Marie Antoniette’nin “ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” dediği iddiası doğrulanamamaktadır. Marie Antoniette’nin bu sözü söylediğine dair belge ya da tanık yoktur. Bahse konu söz Fransız Devrimi’nden 22 yıl önce Jean…

Kezban Adının Anlamın “Yalancı” Olduğu İddiası Doğru Değil Çocuklara verilen “Kezban” adının anlamının “yalancı” olduğu algısı klasik bir yanlış anlamanın ürünüdür.  “Kezban” isminin anlamı “yalancı” değil, “ev hanımı / evi idare eden kadın / kâhya kadın”dır. Çocuklara verilen “Kezban” adının anlamının “yalancı” olduğu algısı klasik bir yanlış anlamanın ürünüdür. …

Amerika Kıtasına İsmini Amerigo Vespucci’nin Verdiği İddiası Doğru Değil Amerika kıtasının ismini İtalyan denizci ve tüccar Amerigo Vespucci’den aldığı iddiası yanlıştır. Amerika kıtasının isim babası Galli ve Bristol tüccarı Richard Ameryk’tir. Amerika kıtasının ismini İtalyan denizci ve tüccar Amerigo Vespucci’den aldığı sanılır. Ancak, Amerika’ya ismini Amerigo Vespucci’nin verdiği iddiası…

“Yine Gel, Yine Gel! Kim Olursan Ol, Yine Gel” Rubaisi Mevlânâ’ya Ait Değildir Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’ye atfedilen ve çok sık alıntılanan “Yine Gel” rubâîsi -her ne kadar mesajlarıyla uyumlu olsa da- Mevlânâ’ya ait değildir. Rubâînin en yaygın bilinen kısmı günümüz Türkçesiyle, Farsçasıyla ve Farsça yazılışıyla şöyle: Yine gel, yine gel! Kim…

Giyotinin Mucidinin Joseph Ignace Guillotin Olduğu ve Giyotinle İdam Edildiği İddiası Doğru Değil Giyotin Joseph Ignace Guillotin tarafından icad edilmemiştir; ancak giyotine ismi verilmiştir. Guillotin, yatağında çıban yüzünden ölmüştür, giyotinle idam edilmemiştir. Giyotin, tarihte ilk kez İngiltere’de 13. yy.’de kullanılmıştır. Fransa’da ilk giyotin ile idam 1792 yılında yapılmıştır. Ürkütücü…

Ampulün Thomas Edison Tarafından İcat Edildiği İddiası Doğru Değil Ampul ile Edison isimleri özdeşleşmiş hâldedir günümüzde. Ancak, Thomas Alva Edison’un ilk akkor ampulü ya da halk değişiyle lambayı bulduğu doğru bir bilgi değildir. Edison elektrik ampulünü ilk icat eden kişi değildir; ancak, ampullerin sürekli ve daha güçlü yanmasının yolunu bularak pratikleştirerek…

Telefonun İcat Eden Kişinin Alexander Graham Bell Olduğu İddiası Doğru Değil Antonio Meucci telefonun mucidi olarak tanınırken Alexander Graham Bell ilk kullanılabilir telefonun geliştiricisi olarak kabul edilmektedir. Telefonda kullanılan “Alo” ifadesinin kökeninin Alexander Graham Bell’in sevgilisi Allessandra Lolita Oswaldo’nun isminin kısaltmasından geldiğine dair şehir efsanesinin doğru olmadığını aktarmıştık. Şimdi…

baltaci katerina

Baltacı Mehmet Paşa’nın Rus Çariçe Katerina Yüzünden Rus Ordusunu İmhadan Vazgeçtiği, İkili Arasında İlişki Yaşandığı İddiası Asılsız Türk tarihinin en meşhur dedikodularından biridir, Osmanlı Sadrazamı Baltacı Mehmet Paşa’nın Prut bataklıklarında sıkıştırdığı Rus ordusunu imha etmekten vazgeçiren hadisenin Rus Çariçesi Katerina’nın çadırına yaptığı bir ziyaretin sebep olduğu iddiası. Tabii ki,…

Sarıkamış’ta 90 Bin Askerimizin “Tek Kurşun Atmadan” Donarak Şehit Olduğu İddiası Doğru Değil Enver Paşa’nın maceraperestliği yüzünden 90 bin askerimizin Sarıkamış Harekâtında tek kurşun bile atmadan soğuktan donarak şehit olduğu iddiası yaygın şekilde topluma nüfuz etse de gerçeği yansıtmamaktadır. “Ordunun hiç savaşmadan 90 bin zayiat verdiği” ya da başka bir…

Özellikle Bayram Günleri Paylaşılan “Her Gün Bayram” Başlıklı Yazının Can Yücel’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil, Metin Can Dündar’a Aittir Can Yücel’in ve Can Dündar’ın kaleme aldığı metinler, dizeler, satırlar başkalarına mal edilir sanal ortamda sıklıkla. Bazen de, isimleri aynı soyadları farklı bu iki yazar birbiriyle karıştırılır. Zaten bu memleketin insanının kafası Mevlana’ya…

Mevlid Kandili Kutlamasının Diğer Ülkelerde Yapılmadığı İddiası Doğru Değil Kutlu Doğum Haftası Sonradan Uydurulmuş Bir Hurafe İslâm Peygamberi Hz. Muhammed’in doğumuna ilişkin ülkemizde mevcut yanlış iddiaları 2 ana başlıkta özetleyebiliriz: Ülkemiz dışında başka herhangi bir İslâm ülkesinde Hz. Peygamberin doğumunun kutlanmadığı iddiası Hz. Peygamberin doğum gününün sabitlenerek kutlanması için oluşturulan…

Geri İade Tabiri Doğru Bir Kullanım Değildir

Geri vermek, geri çevirmek, karşılık olarak yapmak ve yansıtmak anlamlarına gelen “iade etmek” fiiline ekleme yaparak oluşturulan “geri iade etmek” kalıbına sözlü ve yazılı anlatımda sıklıkla rastlıyoruz. Halbuki, “geri vermek” ve “iade etmek” eylemlerinin birleşimiyle oluşturulan “geri iade” bir yanlış kullanım örneği. “İade” zaten “geri” vermeyi içerir. Haliyle, “geri iade”…

Sevilay Yılman, Habertürk Gazetesi’nde “Doğru mu bu iddialar Sayın Ebru Gündeş?” başlıklı 2 Aralık 2017 tarihli yazısında Reza Zarrab’ın Disneyland ziyareti bahanesiyle ABD’ye seyahati üzerinden eşi Ebru Gündeş’e sorular yöneltirken Disneyland hakkında hatalı bilgi paylaşmış: “Ailenin kızlarına Disneyland’de bir macera yaşatmak arzularını anlayabiliyorum, zira bir anne baba için çocuğunu mutlu etmekten…

Kabataş Yalanı

Kabataş Yalanı Kabataş İftirası ya da Kabataş Yalanı, Gezi Parkı protestolarının en hararetli şekilde yaşandığı dönemde özellikle iktidara yakın gazetelerde görevli köşemenlerin yazısında Develioğlu’nun iddiasındaki ilginçlikler ve tutarsızlıklar kal’e alınmadan yer almıştı. Yıl 2013. Aylardan Haziran. Gezi Parkı protestoları sürerken bir kadın ortaya çıkar ve ortaya attığı iddia ile…