Geçmişte, gıda kalitesini bozan, taklit ve tağşiş yapan kişilerin var olduğu ve hep var olacağına dikkat çekip, plastik pirinç, sahte marul, yapay tuz, noodle gibi üretim süreçlerine ait olduğu sanılan görüntülere değinmiştik.
Bugünkü konumuz, 2017 yılında dolaşıma girmesinin üzerinden yıllar geçse de ve asılsızlığı ortaya konulsa da hâlâ “yapay yumurta üretim” sürecini yansıttığı iddiasıyla sunulmaya devam edilen bir video.
2017 yılından bu yana sosyal medyada paylaşılan, yumurta şeklinde oyuncak ve yumurta bazlı yemek üretiminden görüntülerin kolajı, “yapay yumurta” üretimine ait olduğu iddiasıyla kullanılmış. pic.twitter.com/sANsyCdluE
— Malumatfuruş (@malumatfurusorg) April 27, 2025
Görüntü hakkında yanlış aktarımda bulunan paylaşım örneği:
Mustafa Kurnaz (@Heyula_Frekans): “Yakında tüm dünyaya yedirecekleri yapay yumurtalar. İklim kanunun arkasında yapay gıda ve yapay insan modeli vardır.”
Yakında tüm dünyaya yedirecekleri yapay yumurtalar. İklim kanunun arkasında yapay gıda ve yapay insan modeli vardır. pic.twitter.com/WIo2OYMukn
— MUSTAFA KURNAZ (@Heyula_Frekans) April 26, 2025
Söz konusu video, Çin’de sahte yumurta üretildiğini göstermiyor.
2017 yılından bu yana sosyal medyada paylaşılan, yumurta şeklinde oyuncak ve yumurta bazlı yemek üretiminden görüntülerin kolajı, “yapay yumurta” üretimine ait olduğu iddiasıyla kullanılmış.
Videodaki etiketlerin (Çin ve Japonya’da e-ticaret sitelerinde hâlihazırda satışta bulunan “Yumurta Balçığı” (“slime” – 温泉卵スライム) ürünüyle eşleştiği görülüyor.
Söz konusu ürünün tanıtımında oyuncak yumurtanın dış tarafında sert plastik bir kabuk, iç tarafında ise kum tutkalı bulunduğu belirtilmiş.
Ördek, tavuk veya bıldırcın yumurtalarının kil, kül, tuz, kireç ve pirinç kabuklarından oluşan bir karışımda, işleme yöntemine bağlı olarak birkaç haftadan birkaç aya kadar saklanmasıyla yapılan, Çin mutfağından “yüzyıl yumurtası” (“century egg“) adlı yumurta bazlı yemeğin hazırlık sürecinden görüntü de “yapay yumurta” üretim sürecine ait olduğu iddiasıyla kullanılmış.
2017 ve 2018 yılında yayılan görüntüler, tepkiyle karşılanınca Çin, Japonya, Tayland, Hindistan ve Sri Lanka gibi farklı ülkelerden yetkililer görüntülerin “yapay yumurta” üretim sürecine ait olmadığını duyurmuş.
Çin’in Nanjing Kamu Güvenliği Bürosu’nun Jiangning Şubesi, 2017 yılında Çin’de viral olan görüntünün plastik / sahte yumurta değil, çocuklara yönelik yumurta benzeri oyuncakların yapımını gösterdiğini açıklamış.
Tayland hükûmeti, videonun Çin’den ithal edilen ‘sahte yumurtaları’ gösterdiği iddiasının gerçeği yansıtmadığını ve klip hakkında soruşturma başlatıldığını duyurmuş.
2018 yılında plastik yumurtalar hakkında benzer söylentilerin dolaştığı Hindistan’da, Gıda Güvenliği ve Standartları Kurumu plastik / sahte yumurtalar hakkındaki şehir efsanelerini çürütmek için yayımladığı rehberde “Plastik yumurtalar veya yapay yumurtalar, esas olarak doğal bir yumurtaya mükemmel şekilde benzeyecek bir plastik/yapay yumurta üretmek için mevcut bir teknoloji olmaması nedeniyle bir efsanedir” ifadelerine yer vermiş.